Anadolu Üniversitesi’nden ilaç ve bilimsel inovasyona güçlü dokunuş "Patch Clamp" Yöntemiyle Çığır Açıyor! 

Eskişehir'deki Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, dünya genelinde yaygın olarak kullanılan "patch clamp" elektrofizyoloji yöntemi üzerine yaptığı çalışmalarla bilim dünyasında dikkatleri üzerine çekiyor. Türkiye'de Eczacılık Fakülteleri arasında bu yöntemi uygulayan tek, hatta sınırlı sayıdaki tıp fakülteleriyle birlikte öncü kurumlardan biri olan Anadolu Üniversitesi, kapsamlı altyapısı ve ulusal/uluslararası işbirlikleriyle ilaç ve bilimsel inovasyona güçlü bir dokunuş yapıyor.

Anadolu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı'ndan Dr. Öğr. Üyesi Feyza Alyu Altınok ve emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Yusuf Öztürk'ün öncülüğünde geliştirilen bu laboratuvar, üniversitenin proje destekleriyle hayata geçirildi. Kurulum sürecinden bu yana laboratuvarın teknik altyapısı, cihaz donanımı ve deney düzeneği büyük bir titizlikle oluşturuldu. Topraklama sisteminden elektrot düzeneklerine, primer hücre kültürü protokolüne kadar her aşama özel mühendislik ve araştırma bilgisiyle tasarlandı. Laboratuvar ekibinde Abderouf Boubekka, Ahmed Hasan ve şu an Leuven Katolik Üniversitesi'nde görev yapan İlhem Dallali gibi lisansüstü öğrenciler de aktif rol üstlendi.

İlaçların Hücresel Etkileri Mercek Altında

Dr. Öğr. Üyesi Alyu Altınok, European Molecular Biology Organization (EMBO) bursuyla İtalya Camerino Üniversitesi'ndeki çalışmaları ve Ukrayna'daki Prof. Alexander Zholos ile edindiği deneyimle bu yöntemi Türkiye'ye taşıyarak Anadolu Üniversitesi'nde daha ileri düzeyde kullanılmasını sağladı.

Laboratuvarda yürütülen çalışmalar, özellikle ilaçların hücre düzeyindeki etkilerinin elektrofizyolojik ölçümlerle analizine odaklanıyor. Uyarılabilir hücrelerin elektriksel aktivitesi ve hücre zarından geçen iyon akımlarındaki değişimler takip edilerek ilaç moleküllerinin etki mekanizmaları, farmakolojik ve toksikolojik yönleriyle detaylı biçimde değerlendirilebiliyor. Bu çalışmalar sayesinde, ilaçların mevcut kullanım alanlarının ötesinde yeni endikasyonlar için bilimsel veriler sunulabiliyor. Ayrıca, hastalıkların patofizyolojisi ve sağlıklı durumlardaki biyolojik yolakların incelendiği fizyolojik çalışmalarla tıp literatürüne önemli bilimsel katkılar sağlanıyor.

Eczacılık Alanında Nadir Bir Merkez

Laboratuvarın teknik kapasitesi, sadece doku ve hücre düzeyinde değil, gelecekte canlı hayvan modelleri üzerinde yapılacak elektrofizyolojik kayıtları da destekleyecek şekilde geliştiriliyor. Bununla birlikte, yurt dışında yaygın olarak uygulanan bir yöntem olan hasta kaynaklı hücrelerle yapılan deneylere de altyapı oluşturuluyor. Bu sayede, klinik verilere dayalı, kişiye özgü ilaç etkilerinin incelenmesi mümkün hale geliyor.

Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi’nin destekleriyle donanımı güçlendirilen laboratuvar, Türkiye’de eczacılık alanında bilimsel araştırmaların derinliğini artıran nadir merkezlerden biri olarak konumlanıyor. "Patch clamp" yöntemiyle sürdürülen bu çalışmalar, hem yeni ilaç geliştirme süreçlerine katkı sağlıyor hem de mevcut ilaçların farklı endikasyonlara yönelik ruhsatlandırılmasına bilimsel dayanak oluşturuyor.