Dikkat: Yaz İshalleri Çocuklarda Ciddi Sağlık Sorunlarına Yol Açabilir!

Yaz aylarında çocukluk çağında en sık karşılaşılan hastalıklardan biri olan ishaller, özellikle sıvı ve elektrolit kaybı nedeniyle ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Demet Matben, "Çocuğunuza ‘kusuyor’ diye sıvı vermemezlik etmeyin, ishali durdurucu ilaçlar veya bağırsak dezenfektanları kullanmayın" diyerek önemli uyarılarda bulundu.

En Sık Görülen Sebebi Rotavirüs

Yaz ishallerinin mikropları çoğunlukla kirli havuz veya denize girilmesi, sıcak nedeniyle bozulan besinlerin tüketilmesi, el hijyenine yeterince dikkat edilmemesi ve mutfak gereçlerinin hijyenine özen gösterilmemesi sonucu bulaşıyor. Çocuklarda en yaygın olarak rotavirüs, adenovirüs, norovirüs ve astrovirüs kaynaklı ishaller görülüyor.

Dr. Demet Matben, rotavirüsün çocukluk çağında en sık görülen ishal etkenlerinden biri olduğunu ve hastane yatışlarını gerektiren ishal, ateş ve kusma vakalarının yüzde 50'sinden sorumlu olduğunu belirtti. Ancak, son 10-15 yıldır yaygın uygulanan rotavirüs aşısı sayesinde bu tür ishal vakalarında azalma görüldüğünü ekledi.

Bulaşma Riski Günlerce Sürüyor! Bu Belirtilere Dikkat!

Çocuklarda ishal tablosunda ilk 1-3 gün içerisinde ateş, karın ağrısı, bulantı ve kusma görülebiliyor. Bu belirtiler genellikle 24 saat içinde kendini sınırlarken, ardından sulu dışkılama başlıyor. Virüs kaynaklı ishaller genellikle 1 hafta ila 10 gün içinde kendiliğinden geçiyor. Ancak, bulaştırıcılık ishal başlamadan önceki birkaç gün ile ishal başladıktan sonraki 10 gün boyunca devam edebiliyor.

Bakteri kaynaklı ishallerde ise yüksek ateş, mukuslu, kanlı veya çok sulu dışkılama oluşabiliyor. Dışkılama isteğiyle tuvalete gitme, ancak yeterli miktarda dışkılayamama ve tam boşalamama hissi de belirtiler arasında yer alıyor.

Dr. Demet Matben, çocuklarda oluşan ishalin vücutta ciddi sıvı kaybına yol açabileceği için acil değerlendirme gerektiği uyarısında bulundu. Zaman kaybetmeden bir hekime başvurulması gereken sinyalleri ise şöyle sıraladı:

• Günde 5-6 kez ve üzerinde kusuyorsa

• Kusma olmasa bile ishal 7–8 kezden fazlaysa (ateşli olsun veya olmasın)

• Su içtiği halde tekrar kusuyorsa

• Ateşi başlamışsa ve bu ateşi kontrol edilemiyorsa

Tedavide Sıvı Takviyesi ve İshali Önlemek İçin 7 Önemli Kural

İshalin tedavisinde öncelik sıvı takviyesi oluyor. Takviyenin, yudum yudum ve yavaş yavaş verilen sıvılarla sağlanması gerekiyor. Buzlu su, ayran, büyük çocuklar için soda veya maden suyu öneriliyor. Eğer dışkılama sayısı artarsa, ağızdan alınan rehidratasyon sıvıları (oral serumlar) devreye giriyor. Dr. Demet Matben, tedavide en önemli noktanın sıvı ve elektrolit dengesinin korunması olduğunu vurguladı.

Virüs kaynaklı ishallerde antibiyotiklerin etkili olmadığını belirten Dr. Matben, bağırsak florasının düzenlenmesi için probiyotik kullanılabileceğini ve çinko takviyesinin ishal süresini kısalttığını ifade etti.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Demet Matben, çocuklarda yaz ishalini önlemek için dikkat edilmesi gereken kuralları 7 maddede şöyle özetliyor:

• Bebeklik dönemindeyse mutlaka emzirin.

• Sebze ve meyveleri çok iyi yıkayın.

• Kendinizin ve çocuğunuzun el hijyenine dikkat edin.

• Ortak tuvalet alanlarında hijyen kurallarını ihmal etmeyin.

• Dışarıdan alınan ve uzun süre beklemiş yiyeceklerden uzak durun. (Özellikle tavuk, mayonez, şarküteri ürünleri, hamburger)

• Paketli olmayan dondurmalardan ve hijyeni şüpheli olan ürünlerden kaçının.

• 2 yaşın altındaysa çocuğunuzu kalabalık havuzlara sokmayın; denizi tercih edin.