Yanlış Atık Yönetimi Gezegenin En Büyük Tehdidi Haline Geldi

Mikroplastikler İnsan Kanında Bile Tespit Ediliyor!

Üsküdar Üniversitesi Çevre Sağlığı Program Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Adiller, yanlış atık yönetimi ve aşırı tüketimin gezegeni ve insan sağlığını tehdit eden boyutlara ulaştığını belirtti. Adiller, yapılan araştırmaların insan kanında bile mikro boyutta plastik kalıntıları olduğunu gösterdiğine dikkat çekti.

Güncel Çevresel Sorunlar ve İklim Değişikliği Baskısı

Dr. Adiller, güncel çevresel sorunların bölgesel farklılıklar gösterdiğini ifade etti:

• Sanayi bölgeleri ve yoğun nüfuslu şehirlerde hava, su ve yanlış atık yönetiminden kaynaklanan toprak kirliliği yoğun olarak görülmektedir.

• İklim değişikliği, bu kirlilik sorunlarının yanı sıra, su ve toprak gibi doğal kaynaklar üzerinde baskı yaratmaktadır.

• Plastik tüketiminin doğru yönetilmemesi, okyanuslarda ülkemiz yüz ölçümünden daha büyük plastik atık adaları oluşmasına neden olmuştur.

Çevre Kirliliğinin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Çevre kirliliğinin kısa ve uzun vadeli, doğrudan ve dolaylı etkilerinin bulunduğunu belirten Dr. Adiller, dolaylı etkiler için şu örneği verdi:

• İçinde zararlı maddeler bulunan bir su ile sulanan bitkiler, insan sağlığı için gıda güvenliği riski oluşturabilmektedir.

Türkiye Hızla "Su Fakiri" Olmaya Doğru Gidiyor

Dr. Adiller, su kaynaklarının iklim değişikliği etkisiyle giderek azaldığını ve Türkiye’nin su stresi yaşayan ülkeler kategorisinde yer aldığını ve hızla su fakiri olma yolunda ilerlediğini vurguladı.

Su Tüketiminde Kritik Fark:

Bireylerin su tasarrufu için yalnızca doğrudan (musluktan tüketilen) suyu değil, dolaylı su tüketimini de azaltması gerekiyor.

• Büyük şehirde yaşayan bir kişinin günlük doğrudan su tüketimi yaklaşık 200 litre iken, ortalama günlük dolaylı su tüketimi 4 bin litrenin üzerindedir. (Örneğin bir kot pantolon üretiminde 3 bin 781 litre, bir akıllı telefon üretiminde 12 bin litreden fazla su harcanmaktadır.)

• Tüketim alışkanlıklarını değiştirmek, yılda milyonlarca litre su tasarrufuna sebep olabilir.

Enerji Tasarrufu ve Atık Yönetimi Sorumluluğu

Enerji tasarrufu ve doğru atık yönetiminin de sürdürülebilirlik için hayati önem taşıdığını kaydeden Dr. Adiller:

• Fosil yakıtlarla üretilen enerjinin bedeli hava kirliliği, karbon emisyonları ve asit yağmurları olmaktadır.

• Atıkların geri dönüştürülmemesi ve çevreye karışması, toprağın altında kalması veya yakılarak atmosfere karışması, ciddi çevre ve sağlık sorunlarına yol açmaktadır.

• Geri dönüşüm, hem doğal hammadde rezervlerini korumakta hem de kirlilik risklerini azaltmaktadır.

Çözüm İçin Bugün Harekete Geçilmeli

Dr. Adiller, çevresel felaketin eşiğinde bulunulduğunu belirterek çözümün devlet, yerel yönetim ve halkın tam katılımlı çevreci bir yaklaşım benimsemesiyle mümkün olacağını söyledi.

• Çevreci yaklaşımın sağlanmasında çevre mühendisleri ve çevre sağlığı teknikerlerinin kamu ve özel sektörde istihdamının artırılması önemlidir.

• Gelecek nesillerden önce, günümüz neslinin bile çok uzak olmayan bir gelecekte çevresel risklerle ciddi boyutta karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulunarak, sorunun çözümü için bugünden çalışmaya başlanması gerektiğini ifade etti.