Batıl İnançların Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkisi: Fayda mı, Zarar mı?

Batıl inançların aşırılığı ruh sağlığını olumsuz etkiliyor!

Batıl inançlar, belirsizlikle başa çıkmak için bir psikolojik mekanizma olarak işlev görebilirken, aşırıya kaçtığında bireyin ruh sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven, batıl inançların psikolojik ve kültürel temelleri hakkında önemli bilgiler verdi.

Batıl İnançlar Neden Var?

Uzman Klinik Psikolog Sena Kalaz Güven'e göre, batıl inançların temelinde belirsizlik karşısında duyulan kaygı yatıyor. İnsan zihni, kontrol edemediği durumlarda anlam arayışına giriyor ve rastlantısal olaylar arasında nedensellik yanılsaması kurarak bir kontrol hissi yaratıyor.

• Kaygı Azaltma: Batıl inançlar, stresli ve öngörülemeyen durumlarda kişiye psikolojik bir sığınak sunuyor. Uğurlu olduğuna inanılan bir objeyi taşımak veya belirli ritüelleri uygulamak, kişinin kaygısını azaltıp duygusal dayanıklılığını artırabiliyor.

• Kültürel Etki: Batıl inançlar, yalnızca bireysel bir durum değil, aynı zamanda kültürel normlar ve sosyal öğrenme yoluyla da şekilleniyor. Bir toplumda "13" sayısının uğursuz kabul edilmesi, başka bir toplumda "8" sayısının şans getirmesi bu duruma örnek olarak gösteriliyor.

• Nörobiyolojik Temel: Nörobilimsel araştırmalar, batıl inançların beynin ödül mekanizmasıyla ilgili olduğunu gösteriyor. Bir davranışın ardından olumlu bir sonuç elde edildiğinde beyin, bu bağlantıyı pekiştirerek batıl inancın yerleşmesine katkı sağlıyor.

Ne Zaman Tehlikeli Oluyor?

Batıl inançlar, belli bir dozda motivasyon artırıcı ve umut verici olabilirken, aşırıya kaçtığında ruh sağlığı için risk oluşturuyor.

• Öz Yeterlilik Duygusunu Zayıflatıyor: Birey, kendi yetenekleri yerine dışsal faktörlere güvenmeye başladığında bağımsız karar alma yetisi azalıyor.

• Ruhsal Hastalık Riski: Aşırı batıl inançlar, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) benzeri tekrarlayıcı ritüellere dönüşerek psikolojik sağlığı olumsuz etkileyebiliyor.

Sonuç olarak, batıl inançlar dengeli bir şekilde kullanıldığında işlevsel bir başa çıkma stratejisi olabilirken, kontrol edilemez bir boyuta ulaştığında bireyin psikolojik sağlığını tehdit edebiliyor.