Çocuk Eğitiminde ’Kibar Ama Kararlı’ Disiplin Yöntemi

Disiplinin altın kuralı, kibar ve kararlı olmak!

Çocuklarda disiplin, 3 yaşından itibaren başlayan ve her yaşa uygun şekilde devam etmesi gereken bir süreçtir. Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, doğru disiplin yöntemlerinin temelini "ödül-ceza dengesi" ve "hak mahrumiyeti"nin oluşturduğunu vurguluyor.

Ödül-Ceza Dengesinin Altın Kuralı

Dr. Neriman Kilit, çocuklarda en etkili disiplin yönteminin ödül mekanizması olduğunu belirtiyor. Ödül-ceza dengesinde, üç ödüle karşılık bir ceza verilmesinin ideal olduğunu söyleyen Kilit, "Esas olan ödül mekanizmasıyla gitmektir. Ama ödül rüşvete dönüşmemeli" diyerek sürekli ödül vermenin riskine dikkat çekiyor.

Doğru cezalandırma yöntemini ise "hak mahrumiyeti" olarak tanımlayan Kilit, bağırmak, dövmek, aşağılamak veya odaya kilitlemek gibi cezaların yanlış olduğunu belirtiyor. Doğru ceza, bir yetişkinin işini yapmadığında maaşının kesilmesi gibi, çocuğun sorumluluğunu yerine getirmediğinde bir hakkının elinden alınması şeklinde olmalı.

Cezaların Süresi ve Uygulama Şekli

Dr. Kilit, cezaların üç günden uzun sürmemesi gerektiğini vurguluyor. Özellikle küçük çocuklarda, üç günden uzun cezaların nedenini hatırlayamadıkları için etkisiz olduğunu belirtiyor.

Disiplin sürecinde 'kibar ama kararlı' olmanın önemine değinen Kilit, doğru cezalandırma örneği olarak şunları söyledi: "Diyelim ki çocuğun ekran kullanma süresi var ama ödevini yapmadı. O günkü süresini elinden almalısınız. Ancak ertesi gün sorumluluğunu yerine getirirse bu hakkını geri almalı." Bu yaklaşımın, çocuğa hatasının sonucunu anlamayı öğretirken, ilişkideki saygıyı korumayı sağladığı belirtiliyor.